De mooiste wandelroutes langs kastelen

Het romantische kasteel Ooidonk in Deinze, vlak bij Gent, is een juweeltje. Volgens kenners kan het kasteel met zijn trapgevels en uivormige torens gerust de vergelijking met de Loirekastelen doorstaan. De mooie waterburcht kijkt uit op een oude Leiearm en is omgeven door een prachtig park van 45 hectare. De rustgevende vijver geeft het geheel een toverachtige toets en de sierlijke tuinen zijn een toonbeeld van meesterlijke perfectie.

Kasteel Ooidonk is privé-eigendom en niet altijd te bezoeken, maar de mooi onderhouden tuinen zijn wel elke dag publiek toegankelijk (behalve op maandag en dinsdagvoormiddag). Je kan ook overnachten in de gastenkamers van het kasteel. Sprookjesachtiger wordt het niet.

Het kasteel is een absoluut hoogtepunt van de Ooidonk wandelroute, maar zeker niet het enige. Astene Sas, een historisch ophaalbrugje over de Leie dat nog altijd manueel wordt bediend, is een van de meest gefotografeerde plekjes van de Leiestreek. Bewonder er de historische vaartuigen aan de kade of nestel je op het terras van ’t Oud Sashuis. Ook niet te missen: de Maaigemdijk, met een prachtig uitzicht op de Oude Leie en de Leiemeersen. Sommigen noemen dit de meest idyllische plek van Deinze.

Weinig steden ademen zo’n unieke sfeer uit als Gent. De drie torens (Sint-Niklaaskerk, Sint-Baafskathedraal, Belfort), de historische gebouwen, de Vlasmarkt en de Korenmarkt, de Reep … De wandelroute Middeleeuws Gent doet alle bezienswaardigheden van de stad aan. Met onder meer het Gravensteen en het Duivelsteen.

Het Duivelsteen aan het beginpunt van de wandeling is een van de meest tot de verbeelding sprekende gebouwen van Gent. De donjon dateert uit de 11de eeuw, maar op dezelfde plaats moet al in de 9de eeuw een houten kasteel hebben gestaan. Het was Geraard van Gent, bijgenaamd de Duivel, die de donjon in de 13de eeuw liet verbouwen tot een volwaardig steen met bijgebouwen. Waarom Geraard die bijnaam kreeg? De vriendelijkste interpretatie is dat hij een duivel-doet-al was. Maar iets zegt ons dat er ook minder flatterende redenen waren.

In de loop der eeuwen heeft het Duivelsteen onder meer dienst gedaan als wapenopslagplaats, gevangenis en krankzinnigengesticht. Recent werden er nog enkele 15de-eeuwse fresco’s ontdekt. Kom gerust binnen: de deuren van Bar Broei staan open voor jong en oud. 

Maar dé attractie van Gent is toch het Gravensteen: een adembenemende middeleeuwse waterburcht die al eeuwenlang het uitzicht van het Gentse stadscentrum bepaalt. Het is de enige overgebleven middeleeuwse burcht in Vlaanderen. Ze dateert uit 1180 en was de residentie van de graven van Vlaanderen tot 1353. Waan je even een middeleeuwse ridder terwijl je van op de kantelen over Gent uitkijkt. En bezoek het gerechtsmuseum, compleet met foltertuigen. Dat wordt griezelen!

Het adembenemend mooie Poekekasteel in Aalter, verscholen in een kasteelpark, is volledig omringd door een slotgracht. Het is alleen toegankelijk via een sierlijk bruggetje dat zo uit een sprookje lijkt geplukt. Het was door de jaren heen het decor voor tal van televisieprogramma’s, maar ook de tuinen rond het paleisje zijn een bezoekje meer dan waard.

Het kasteel zelf kan je alleen bezoeken met een gids, maar het romantische kasteelpark van 56 hectare is dagelijks gratis open van zonsopgang tot zonsondergang. Het is de gedroomde achtergrond voor hand-in-handwandelingen, huwelijksaanzoeken en intieme tochtjes. De stilte is overweldigend, net als de tuinarchitectuur.

Aan het kasteel vertrekt een wandeling van 9 kilometer waar je nog heel wat andere pareltjes kunt ontdekken. Zoals de Artemeersmolen, vandaag nog altijd de spil van een ambachtelijk molenaarsbedrijf. Ook de Poekebeekvallei, het natuurgebied dat je tijdens het tweede deel van de wandeling doorkruist, is een voltreffer. Rust en stilte alom!

Twee wandelingen voor de prijs van één: de Roosenberg wandelroute heeft een rode en een blauwe variant. De hoogtepunten van de streek komen in beide wandelingen aan bod, zij het in een andere volgorde.

Een van die hoogtepunten is het renaissancekasteel Blauwendael: een groene oase in het centrum van Waasmunster. Je kan het kasteel helaas niet bezoeken, maar het park in Engelse stijl rond het kasteel is wel vrij toegankelijk. Het is zo'n 4,5 hectare groot en heeft een gevarieerd bomenbestand, waaronder een aantal exemplaren van 150 à 200 jaar oud. 

Nog een klapstuk van de wandeling is de Abdij Roosenberg. Ze werd in 1975 gebouwd naar het ontwerp van Hans Van der Laan. Hij ontwierp niet alleen het gebouw, maar ook de meubels en zelfs de gebedskledij. Je kan de abdij bezoeken na reservatie.

Is er ook natuur te zien? Jazeker! Na een eindje stappen langs trage wegen en dicht bij de Waasmunsterse heide beland je in de zalig rustige Durmevallei. De wandeltocht brengt je voorts naar het heidegebied De Vaag en De Rietsnijderij, een populair slikken- en schorrengebied voor vogels.

Het kasteel van Berlare is een goed bewaard geheim midden in het dorp. Vanuit het kasteelpark met landschapstuin, bossen, waterpartijen en een mooi bruggetje heb je een prachtig uitzicht op de Sint-Martinuskerk en uiteraard het kasteel zelf. Een deel van het park is aangelegd boven op de rivierduinen die hier meer dan tienduizend jaar geleden door de Schelde werden achtergelaten, wat meteen ook het grillige reliëf verklaart. Het kasteel zelf is niet te bezoeken; het park wel. 

De route heeft nog veel meer te bieden, want je maakt kennis met een betoverend stukje Scheldenatuur. De natuurgebieden Paardebroek en Paardeweide, deel van de Kalkense Meersen, pakken uit met hun indrukwekkende vogelpopulatie. In de lente weven voorjaarsbloeiers als meiklokje, dalkruid en salomonszegel hier een kleurrijk bloementapijt.

Ook interessant: Het Riekend Rustpunt, eeuwenlang een opslagplaats voor mest die van de stad naar het platteland werd gevoerd. Vandaag is het een museum over de beer- en mesthandel van de 17de tot begin 20ste eeuw. Wel even opletten, het is een van de kleinste musea van Vlaanderen. Je stapt er zo voorbij!

De Kruibeekse Kreek wandelroute is een mooie gelegenheid om volop te genieten van het typische polderlandschap. Een gevarieerde omgeving voor wandelaars op zoek naar rust, natuur, kreken en zelfs een vleugje havenindustrie. Het ene moment bekijk je een tafereel waarin de wisselende getijdennatuur de hoofdrol speelt. Even nadien verdwaal je bijna in elzenbroekbossen vol zeldzame fauna.

Niet te missen is de Arcade, een monumentaal werk in cortenstaal van kunstenaarsduo Gijs Van Vaerenbergh. Het kunstwerk verbeeldt de oude verbinding tussen dorp en polders. Het indrukwekkende werk balanceert tussen architectuur en kunst. Als je er voorbij wandelt, word je echt overdonderd.

En dan is er nog het kasteel Wissekerke in Bazel. Deze waterburcht vormde eeuwenlang een cruciaal deel van de verdedigingslinie aan de Schelde. Het was een van de eerste kastelen in ons land in neogotische stijl. Het is ook bekend om zijn ijzeren hangbrug, de oudste nog overgebleven brug van dit type in Europa. Na een grondige restauratie herrees het kasteel als Kasteel Wissekerke/Museum Villain XIII. Tot de verbeelding sprekende projecties, fascinerende objecten, drie verschillende audioverhalen, touchscreens, een digitale quiz en soundscapes maken van het kasteel één grote teletijdmachine.